Auteur: Rik Marselis ● Rik@Marselis.eu ● @rikmarselis
Hoe test je onsterfelijkheid?
Onlangs zag ik een presentatie van een futuroloog en dat inspireerde mij om na te denken of het testvak toekomstbestendig is. Stap met me mee in de toekomst… Ben je jonger dan 50 jaar? Zo ja, gefeliciteerd, je hebt een goede kans om onsterfelijk te worden. Denk je: ‘Dat klinkt als science fiction?’, nou, misschien een beetje, maar minder dan je op het eerste gezicht zou verwachten.
Heb je ooit de website van het strategic social initiative, www.2045.com, gezien? Op deze site tonen ze aan dat we in het jaar 2045 de technologie zullen hebben om jou onsterfelijk maken. De eerste vraag die ik hierbij had was : ‘Wat is de definitie van de onsterfelijk?’
Ik kan twee benaderingen bedenken:
De eerste insteek is dat je lichaam eeuwig blijft leven. Dit zal helaas niet haalbaar zijn; hoewel iemands lichaam nu al ongeveer twee keer zo lang leeft als honderd jaar geleden, zijn we niet in staat zal zijn om het onsterfelijk te maken (althans niet in deze eeuw).
De andere definitie is dat je geest en ziel voor altijd zullen voortleven. Dat kan door het vastleggen van jouw geest en ziel in een digitaal model. Zo lang er computers zijn om het model op te draaien blijven jouw geest en ziel eeuwig leven.
Lijkt het vastleggen van je geest en ziel in een digitaal model onwaarschijnlijk? Dat valt wel mee. Denk eens mee: het jaar 2045 is nog ruim dertig jaar in de toekomst. Hoe was het ruim dertig jaar terug? In 1982 had nog niemand thuis een computer (met uitzondering van een paar whizzkids). In 1982 had men draaischijf-telefoons (nog geen drukknoppen, laat staan touch-screens). De IBM pc die net was onthuld, had een maximale geheugencapaciteit van 256 kilobyte; een gemiddelde pc heeft vandaag 16.000 keer zoveel geheugen. Als je kijkt naar deze technologische vooruitgang, dan lijkt het best waarschijnlijk dat we tegen 2045 inderdaad de technologie zullen hebben om onze geest en ziel onsterfelijk maken.
Laten we voor dit moment de filosofische vraag of onsterfelijkheid wenselijk is even rusten en aannemen dat het mogelijk is. Dan vraag je je vast af: ‘Wat heeft dit allemaal te maken met testen?’
Als je geest en ziel onsterfelijk worden, dan wil je er toch wel zeker van zijn dat het ook werkelijk JIJ bent die onsterfelijk wordt, toch? En aangezien je geest en ziel worden gedigitaliseerd in een computermodel, kunnen we daar onze softwaretest-vaardigheden op toepassen.
Waar begin je met het testen van onsterfelijkheid? Net als in elke test begin je met een product risico analyse (PRA). Wat zouden grote problemen zijn en welke fouten zouden aanvaardbaar zijn? Deze PRA-resultaten gebruik je om de dekking en diepgang van de testen voor specifieke delen van het testobject (de geest en ziel) te bepalen. Vervolgens selecteren we de geschikte testaanpak en technieken. Hier ontstaat toch wel een verschil met het testen dat we gewend zijn.
Als referentiekader gebruik ik de driehoek Logos – Pathos – Ethos van Aristoteles.
Het Logos-deel (logica, berekeningen, enzovoort) zal nog niet al te moeilijk te testen zijn. Gebruik de bekende testtechnieken zoals beslistabellen en grenswaardeanalyse en stel vast of de ‘Logos’ van het testobject identiek is aan die van de oorspronkelijke persoon.
Het testen van Pathos (emoties) en Ethos (betrouwbaarheid) zal lastiger zijn. Hoe moet je dat doen? Misschien is hier een exploratory aanpak handig. Want niet alle requirements zullen helemaal helder zijn. Om resultaatvoorspellingen (die essentieel zijn bij testen) te krijgen, kun je de persoon die wordt gedigitaliseerd interviewen. Vervolgens stel je dezelfde vragen aan de gedigitaliseerde geest en ziel en als het antwoord overeenkomt accepteer je het model… Of niet? Nee, niet altijd. Waarom niet? Nou, als de oorspronkelijke persoon erg wispelturig is, dan zou je verwachten dat als twee keer dezelfde vraag wordt gesteld, je twee verschillende antwoorden krijgt!
Met Ethos ligt het misschien nog wel lastiger. Er wordt gezegd, dat ieder mens zijn prijs heeft. Dus als je bijvoorbeeld weet dat iemand kan worden omgekocht voor een miljoen, kunt je een eenvoudige grenswaardeanalyse doen. Biedt het digitale model 999.999,99 en het zal de omkoping weigeren, biedt een miljoen en je zult slagen. (hmm…, zal het zo’n duidelijke grens zijn als dit??)
Tot slot kunnen we ons nog afvragen hoe lang we doorgaan met testen, want na welke tijdspanne kun je met voldoende zekerheid zeggen dat je geest en ziel eeuwig zullen voortleven?
De tests die nodig zijn voor het nemen van deze Go/NoGo-beslissing zijn zeer complex. Maar met onze huidige kennis van testen en de bestaande vaardigheden, technieken en tools kunnen we ook dit probleem vast wel oplossen. Laat je gedachten hier maar eens over gaan.
Mijn conclusie is dat er ook op dit gebied een mooie toekomst voor het testen is. Voor het testen van onsterfelijkheid is de aanpak niet fundamenteel anders dan voor andere testprojecten. We doen een risicoanalyse, bepalen dekking en diepgang die we willen bereiken, selecteren de testaanpak en testtechnieken en doen de best mogelijke testen binnen de beperkingen van de situatie.
En gelukkig hebben we nog ruim dertig jaar de tijd om de details op dit terrein uit te werken, dus laten we de krachten bundelen en het testvak onsterfelijk maken!
NieuwsMagazine